Let op: In 2004 is een kleurencamera gemonteerd. Informatie en opnames zijn uiteraard te bekijken.

Mezen in een nestkast in 2003. Verslag van 9 maart t/m 5 mei

Een infrarood camera is 9 maart 2003 geplaatst. Met de camera wordt van boven af in de nestkast gekeken, zodat de 4 wanden en de bodem te zien zijn. Rechts zit het vlieggat. Met behulp van de computer kan iedere minuut een foto gemaakt worden. Op deze manier is bij te houden wat zich in de nestkast afspeelt.

In onderstaand verslag staan de belangrijkste gebeurtenissen, geillustreerd met foto's.
Er wordt voor de liefhebbers ook een logboek bijgehouden, wanneer de nestkast bezocht wordt.

9 maart, 19 uur:

Een lege nestkast. Ter controle of de nestkast door een slimme mees bezocht wordt, zijn er 2 halve pinda´s op de bodem gelegd. Als de pinda's weg zijn, dan is de nestkast zeker bezocht.

10 maart, 8 uur, de eerste belangstellende komt even naar binnen kijken door het vlieggat !

15 maart, de eerste serieuze bezoeker arriveert rond 8.30 uur. Op de bodem van de nestkast lagen 2 halve pinda's. De koolmees ontdekte de pinda's binnen enkele seconden, pikte de eerste op en vloog de nestkast weer uit. Ook de 2e pinda werd opgepikt en buiten de nestkast opgegeten:

De koolmees kwam snel weer terug en begon de nestkast te inspecteren, er werd flink op de bodem gepikt:

De mees keek eens omhoog en besloot de camera te gaan bekijken

en haalde nog wat acrobatische toeren uit

De koolmees was een minuut of 10 in de nestkast geweest.

21 maart

Een uitgebreide inspectie van de nestkast. De koolmees bleef 16 minuten in de nestkast, pikte steeds op de bodem en wapperde flink met de vleugels. Door het uitslaan van de vleugels kan de mees meten of de nestkast groot genoeg is (of de jongen ruimte genoeg hebben om de vleugels uit te slaan).

De koolmees pikt zo hard, dat zij zich met de pootjes schrap zet. Hierna verlaat de koolmees de nestkast weer.

22 maart

Een indringer in de nestkast! Deze indringer wordt snel uit de nestkast verjaagd. De eigenaar van de nestast doet dit door flink te piepen. Op de afbeelding staan 2 koolmezen, de mees voor het vlieggat is de indringer, de mees op de bodem is de rechtmatige eigenaar.

25 maart

Er zijn minstens 2 verschillende mezen die regelmatig in de nestkast zitten. Mezen lijken nogal op elkaar, gelukkig is het gedrag tussen de mezen verschillend. De ene mees (A) pikt erg hard, gaat tekeer als een specht en wappert met de vleugels; de andere mees (B) piept heel veel, pikt zachtjes en springt wat rond.  

1e foto een mees hangt aan de wand en pikt er flink op los, 2e foto een mees komt de nestkast binnen,

26 maart

Voor het eerst sinds installatie van de camera op 9 maart een overnachting in de nestkast! Deze afbeelding is 22.01 uur genomen. Blijkbaar heeft de koolmees geen last van infraroodlicht. Om 22.11 uur schrikt de koolmees wakker, poetst zicht even en slaapt verder.

27 maart

Nestbouw is begonnen rond 11 uur.

1e foto: er komt regelmatig een concurrent kijken - 2e foto: tussendoor even uitrusten.

Zo ziet de nest kast er om 19 uur uit, enkele plukjes mos liggen op de bodem.

's Avonds kwam er weer een mees in de nestkast om te overnachten.

28 maart

Een vechtpartij van 7 minuten in de nestkast

10.13 uur kijkt de koolmees al richting vlieggat en is even later flink aan het vechten

Binnen 10 minuten is dit het resultaat, op de bodem van de nestkast liggen veel pluisjes en veertjes. Waarschijnlijk had de indringer het gevecht gewonnen. De koolmezen komen diverse keren terug in de nestkast. 's Nachts wordt er ook weer geslapen in de nestkast.(De complete vechtpartij is op video opgenomen.)

29 maart

9.20 uur: de concurrerende mees is 2 maal in de nestkast geweest en heeft beide keren materiaal uit de nestkast gehaald, zodat de nestkast leger wordt in plaats van voller. Om 17 uur zag de nestkast er als volgt uit:

30 maart

Overdag geen enkele mees in de nestkast! 's Avonds kwam er, zoals gebruikelijk wel weer een mees in de nestkast om te overnachten.

31 maart

De mezen bezoeken de nestkast regelmatig. Ook wordt de nestkast regelmatig bezocht door hommels of bijen.

1 april

14 mm regen in enkele uren tijd leverde lekkage op in de nestkast. Hoewel de nestkast degelijk in elkaar gezet is en de naden met houtlijm dicht gemaakt zijn, bleek er toch water via de achterkant naar binnen te lekken. De camera is gecontroleerd, deze zit nog steeds waterdicht opgeborgen en geeft geen lekkage. Waarschijnlijk is de nestkast al een aantal jaren lek bij extreme regenval. Er is tegen half 8 een gaatje in de bodem van de nestkast geboord, zodat het eventuele water uit nestkast weg kan lopen.
Drie minuten later kwam er een koolmees in de nestkast om te overnachten, van het restwater had de koolmees weinig last. Doordat het tikken van de regen veel lawaai maakte, was de mees het eerst uur erg onrustig. De regen maakte zoveel lawaai, dat de mees de nestkast om half 9 heel even verliet, om direct terug te keren in de nestkast.

regenwater in de nestkast, maar de koolmees heeft hier geen last van

2 april

Een koude dag met veel wind. Er zijn overdag geen mezen in de nestkast geweest. Wel in de tuin en voor het vlieggat. 's Avonds kwam er weer een mees in de nestkast om te overnachten.

3 - 5 april

Koud, meestal droog en steeds veel wind. Er zijn overdag een paar maal mezen in de nestkast geweest. De koolmees die tussen 15 en 26 maart vaak in de nestkast was en die hard pikte in de bodem en zijkanten van de nestkast is niet meer gezien. 
's Avonds kwam er steeds weer een mees in de nestkast om te overnachten.

nestkast om 19.43 uur

6 april

Te zien aan het aantal veren en pluizen, is er voor 7.50 uur opnieuw een vechtpartij in de nestkast geweest. Deze vechtpartij is niet op video opgenomen.

nestkast om 7.54 uur

7 april

De mezen zitten vaak in de buurt van de nestkast, het mannetje kijkt steeds door het vlieggat, maar gaat  meestal niet in de nestkast kijken. Mogelijk is de nestkast te populair en willen er te veel mezen in !

8 april

Spectaculair nieuws: de eerste mees die de nestkast steeds bezocht en hakte als een specht, heeft de nestkast net voor 8 uur 's morgens opnieuw bezocht.
Tegen 9 uur kwam er weer een mees in de nestkast, na een halve minuut kwam een ander vrouwtje om de eerste weg te jagen, manoeuvreerde om het vrouwtje heen en zat flink te snateren, dit geluid leek op het geluid dat eksters maken. Beide mezen zijn 5 maal samen in de nestkast geweest. Dit geeft geen hoop op een goed vervolg, de mezen verbruiken veel energie om elkaar weg te jagen!

Twee vrouwtjes, de rechter mees jaagt de linker weg door flink te piepen

9 april

De nestkast is diverse keren door 1 of 2 mezen bezocht.

10 april

De nestkast is minstens 11 maal door 1 of 2 mezen bezocht. Ondanks sneeuwbuien en kou (het werd 6 graden) is de nestbouw voorgezet!

1e foto: actiefoto van beide mezen - 2e foto: nestbouw is voortgezet.

11 april

Er was minimaal 27 keer een mees in de nestkast (totaal 131 minuten), enkele keren waren er weer 2 (vrouwtjes) mezen. Er zijn nog steeds 2 stel mezen die de nestkast willen bewonen. De ene brengt af en toe nestmateriaal in de nestkast en de andere haalt het er weer uit.

1e foto: flink graven in het nest - 2e foto: boos reageren op een andere vogel

12 April

De mannetjes koolmees, die in de nestkast sliep, verliet de nestkast om 6.02 uur. Op de 1e foto rekt de mees zich even uit.
De nestkast werd regelmatig door mezen bezocht. In de loop van de ochtend zat er een mus voor het vlieggat, terwijl een mees in de nestkast zat. Als reactie begon de mees flink te klapperen met vleugels (2e foto).

1e foto mees is wakker en rekt zich uit - 2e foto: boos reageren op een mus voor het vlieggat

13 - 15 april

Foto's: koolmees en mus - 2 koolmezen - mannetjes koolmees

16 april

Een mees voor het vlieggat gefotografeerd.

17 april / 18 april

Een 3e poging tot nestbouw is begonnen. Tijdens de bouw van het nest zijn er steeds 2 mezen die elkaar regelmatig wegjagen. Op de eerste foto landt de tweede (vrouwtjes) mees met nestmateriaal in de bek in de nestkast, gooit het neer en jaagt vervolgens de andere mees weg.

1e foto: landing van mees met nestmateriaal - 2e foto flink graven in het nest

19- 20 april

De vrouwtjes mees is zeer actief en brengt steeds nestmateriaal in de nestkast. Plukken mos zijn af en toe zo groot, dat het verbazend is dat de mees kan zien waar zij vliegt.

De koolmees 'vergist' haar weleens en brengt een takje uit de nestkast naar buiten en keert direct weer terug met hetzelfde takje. Diverse takjes zijn veel te groot. Op de 4e foto heeft de mees een tak in haar bek, het is knap dat deze binnen gebracht is.
De concurrerende mees is nog steeds regelmatig in de nestkast. Als deze mees toevallig in de nestkast zit, als de andere nestmateriaal brengt, dan vliegt de eerste er snel uit. Tot 16 uur is er minimaal 81 maal een mees in de nestkast geweest.

1e foto nestmateriaal in nestkast brengen - 2e foto opzoeken van nieuw nestmateriaal.

Zo ziet het nest er om 16 uur uit - er ligt al een flinke laag mos in

1e foto is van 26 maart, 2e foto van 20 april. Aan de lichte vlek aan de bovenkant van de afbeelding is het hoogte verschil goed in te schatten. Er ligt zeker 3 cm mos in de nestkast.

21- 22 april

Regelmatig worden er weer plukjes mos in een nestkast gebracht. De nestkast wordt nog steeds bezocht door een andere koolmees. Er kwam ook een stel pimpelmezen kijken. Voordat een pimpelmees in de nestkast kon kijken, werd deze al weggejaagd door de koolmezen. De mannetjes mees slaapt niet meer in de nestkast, misschien maakt deze ruimte voor het vrouwtje.

       

1e foto een aanvliegende mees - 2e foto dezelfde mees fladderend voor de nestkast. Op de nestkast is de schaduw van de vleugel te zien

Zo ziet de nestkast er op 22 april om 12 uur uit

23 april

Het nest is bijna af. De mezen zijn begonnen met het zoeken naar zacht materiaal, met het volgende resultaat:
wollen draadjes, pluizen en ook zilverachtige draadjes.

   

1e foto Een hele grote pluk mos - 2e foto een aantal zilveren draden uit de nestkast.

Nest in zwart-wit en kleur.

Voor het eerst slaapt het vrouwtje in de nestkast.

Het vrouwtje slaapt hier 'dwars' in de nestkast, zij heeft blijkbaar geen voorkeur voor een richting, terwijl het mannetje steeds met de kop richting vlieggat lag.

24- 27 april

De nestkast wordt nog regelmatig door mezen bezocht, soms wordt er nog wat nestmateriaal in de nestkast gebracht. De nestkast ziet er op 26 april zo uit:

28 april

Op 28 april was er een grote onweersbui. De mees in de nestkast werd wakker en begon de vleugels op te zetten en te blazen, alsof er een indringer in de buurt was.

29 april - 1 mei

Het vrouwtje (midden op de afbeelding) was op 29 april van 7.10 tot 7.30 uur in de nestkast, het mannetje kwam een rups brengen!
Op 30 april kwam het mannetje 's avonds een paar keer een rups brengen. 

2 mei

Om 19.45 uur was voor de eerste keer een ei zichtbaar in de nestkast. De eieren worden door de koolmees steeds goed weggestopt en zijn overdag niet zichtbaar. Door het bewegen van de mees in het nest, was 1 ei enkele seconden zichtbaar.

3 mei

Om 4.55 uur rekte de mees zich even uit en waren 4 eieren zichtbaar! De eieren waren 2 seconde in beeld. Uiteraard werden opnames op videoband gemaakt en kon onderstaande afbeelding gemaakt worden.
De originele afbeelding was veel donkerder, met behulp van een computerprogramma is de helderheid aangepast. Vooral voor de eieren was dit nodig. De mees verliet de nestkast om 6.15 uur.

4 mei

Om half 7 verliet de mees de nestkast even en waren de eieren redelijk bedekt. Op de afbeelding zijn 6 eieren zichtbaar.

5 mei

Om 11.10 uur kwam de mees weer in de nestkast en begon flink te graven in het nest. Even later kwam het mannetje voedsel brengen. Al hangend in het vlieggat werd het voedsel aangegeven door het mannetje. Het mannetje kwam uiteindelijk toch de nestkast in, omdat hij waarschijnlijk niet achteruit terug kon. Het vrouwtje bleef tot 11.48 uur in de nestkast en leek te broeden. Om 11.48 uur was het mannetje te horen. Omdat het mannetje niet in de nestkast kwam, vloog het vrouwtje eruit. Tot mijn verbazing werden de eieren niet bedekt! Er waren er 8 zichtbaar! 20 minuten later kwam het vrouwtje weer terug met een beetje nestmateriaal, bedekte enkele eieren en verliet de nestkast weer. Om 12.24 uur kwam het vrouwtje weer in de nestkast en ging direct op de eieren zitten.
Laat in de middag waren er 9 eieren zichtbaar. Terug rekenend is de mees 27 april begonnen met het leggen van de eieren.
In het logboek staat een tabel met de tijden dat de mees op het nest zat, en er vanaf was.

[ Naar overzicht ]