Geheel onverwacht zijn de mezen begonnen met het maken van een nest. De eerste plukjes
mos werden om 8 uur in de nestkast gebracht. Dit is een onverwachte actie omdat de
nestkast 's nachts niet gebruikt wordt door mezen. De voorgaande jaren was dit steeds wel
het geval. Ook hangt het laatste beetje vogelvoer nog in de tuin. Hier komen veel vogels
op af, mussen pimpelmezen, koolmezen, vinken en roodborstjes. Grotere vogels weten de weg
ook goed te vinden, een roek deed zicht te goed aan een stuk brood en plunderde de laatste
vetbol.
Zie afbeelding 1 en afbeelding 2
De nestkast om 8 uur en om 10 uur
Ik denk dat het ongeveer 2.5 weken zal duren voordat het eerste ei gelegd wordt. Een
eerste ei in de eerste week van april komt wel voor, maar is erg ongebruikelijk.
21 en 22 maart om 17 uur (2e en 3e dag nestbouw)
23 en 24 maart om 17 uur (4e en 5e dag nestbouw)
Er liggen geen takjes op de bodem, er wordt alleen mos in de nestkast gebracht
25 en 26 maart (6e en 7e dag nestbouw)
Op 26 maart 1e overnachting van mees in nestkast
27 maart en 29 maart (8e en 10e dag nestbouw)
Op 29 maart is de bodem helemaal bedekt, er ligt nu ongeveer 4 cm mos in de nestkast
30 maart en 31 maart (11e en 12e dag nestbouw)
Nog steeds wordt mos in de nestkast gebracht. Zacht materiaal zoals haren en wol is
nog niet in aanwezig.
1 en 2 april (13e en 14e dag nestbouw)
In de nestkast verschijnt zacht nestmateriaal.
3 april (15e dag nestbouw)
Een vreemde mees in de nestkast. Kort nadat de vreemde mees de nestkast inging, ging
de 'eigenaresse' ook de nestkast in. Beide vrouwtjes dreigden naar elkaar, met als
resultaat dat de indringster de nestkast verliet. Er was gelukkig geen vechtpartij. De
mees links onder in beeld is de 'eigenaresse' van de nestkast.
4 en 5 april (16e en 17e dag nestbouw)
Het nest is bijna klaar
6 en 7 april (18e en 19e dag nestbouw)
Het nest lijkt klaar - maar er is nog geen ei te zien.....
8 en 9 april
8 april: er wordt nog steeds wollig materiaal in de nestkast gebracht.
9 april: nog steeds regelmatig een indringer in de nestkast. Deze heeft een pluimpje
van het nestmateriaal op de kop
10 april
Geen bijzonderheden
11 april
Een lekker hapje wordt opgegeten. Er liep een mier in de nestkast, de mees had deze
snel te pakken.
12 april
Geen bijzonderheden, wel een leuke foto uit het Algemeen Dagblad van een pimpelmees,
zeer bruikbaar en waarschijnlijk schoon gewassen nestmateriaal:
13 t/m 15 april
Geen bijzonderheden, nog steeds wordt er nestmateriaal in de nestkast gebracht. Tussen
8 en 10 uur is er 4 maal wat pluizig materiaal in de nestkast gedeponeerd.
16 april
1e ei in nestkast - 26 dagen na start van de nestbouw is het eerste ei te zien. Net
voor 7 uur verliet de mees de nestkast en was het ei al gelegd. De mees komt regelmatig
even in de nestkast kijken. Tegen 11 uur was het ei deels bedekt met nestmateriaal.
Tegen half 4 verscheen er weer een mees in de nestkast, deze begon het ei te verdraaien en
leek er op te pikken, vrijwel meteen kwam een 2e mees binnen en vertrok de eerste weer.
Het lijkt erop dat er nog steeds een geïnteresseerde indringer in de buurt is....
17 - 19 april
2e t/m 4e ei
20 april
Het 5e ei was 's morgens voor 7 uur gelegd.
21 april
Het 6e ei; het mannetje brengt tegen 18 uur een rups
22 april
Om de mezen in de gaten te houden, maak ik 6 maal per dag - om 8, 9:30, 11, 12:30, 15
en 17 uur - een video opname van 5 minuten. Mijn mees zat tegen 15 en 17 uur te slapen op
de eieren. Misschien is het broeden vandaag begonnen.
Op de 2e en 3e afbeelding staat de mees onderste boven rechtop in het nest, enkele eieren
zijn zichtbaar. Waarschijnlijk wordt het nest ontdaan van ongedierte.
23 april
1e hele broeddag. De hele dag is bijgehouden wanneer de eieren bebroed
werden, zie broedtijden.
Een jaar eerder is ook diverse dagen bijgehouden wanneer de eieren bebroed werden, zie broedtijden.
Geen bijzonderheden, wel een leuke foto uit het Algemeen Dagblad van een pimpelmees die
nestmateriaal haalt uit een tennisbal.
26 en 27 april 4e en 5e broeddag
Een actiefoto waarop te zien is dat de mees haar vleugels veel gebruikt in de nestkast.
28 april t/m 4 mei 6e t/m 12e broeddag
28 april: Het mannetje (rechts) heeft het vrouwtje een rups gebracht. Even later worden
de vleugels gestrekt en verlaat het vrouwtje de nestkast.
De mezenteller in de nestkast wordt ongeveer 100
maal per dag opgehoogd.
5 mei jonge mezen - 1 dag
Vandaag op hemelvaartsdag zijn 6 jonge mezen geboren.
Voor 8 uur zijn 2 mezen geboren, om 10 uur was de 3e mees te zien, om 16.30 uur waren er 6
mezen te zien.
6 en 7 mei - 2e en 3e dag
Alle eieren zijn uitgekomen, er zijn 8 jonge mezen.
8 mei - 4e dag
De jonge mezen piepen heel zacht.
9 mei - 5e dag
Het mannetje (rechtsboven) brengt een rups en voert deze direct aan de eerste mees die
komt kijken. Jonge mezen hebben pas na 12 dagen veren genoeg om zichzelf warm te houden.
Het vrouwtje moet regelmatig een tijdje op de jongen zitten om ze warm te houden.
(Meestal krijgt het vrouwtje de rups van het mannetje en voert de rups daarna direct aan
de jongen.)
10 mei - 6e dag
Nadat een jonge mees gevoerd is, draait de gevoerde mees zich vaak om en komt er direct
een pakketje uitwerpselen. Deze zitten verpakt in een vliesje en worden door de oudermees
op ruime afstand van de nestkast gedeponeerd.
11 mei - 7e dag
12 mei - 8e dag
13 mei - 9e dag
Eindelijk 8 open snaveltjes tegelijk te zien. Mezen die gevoerd zijn doezelen vaak weg
en openen bij een volgend bezoek van de oudermees de snavel niet.
Op de 3e foto zijn de mezen aan het ruziën over een grote prooi. De ene mees probeerde
deze aan de jongen te voeren, maar de ander pakte de prooi af en probeerde er mee uit de
nestkast te vliegen; dit lukte niet. Uiteindelijk lukte het toch de prooi aan één van de
jongen te voeren.
14 mei - 10e dag
De mezen zijn al om 5.30 uur begonnen met het voeren van de jongen. Iedere 20 minuten
werd genoteerd wat de tellerstand was en wat de temperatuur
in de nestkast was. Ook werd gekeken of de vrouwtjesmees de jongen warm hield. Warm houden
werd overdag niet gedaan. De temperatuur in de nestkast was maximaal 19 graden. Tot
ongeveer 21.15 uur werd voer gebracht naar de jongen, wat de eindstand van de teller
bracht op 2263. De mezen zijn bijna 16 uur aan het werk geweest!
Per bezoek aan de nestkast wordt de teller in ieder geval 2 maal opgehoogd, als de mees de
nestkast binnen gaat en er weer uit gaat. Doordat de staart soms extra telt, schat ik dat
de teller ongeveer 2.5 maal opgehoogd wordt per bezoek van een mees. Er is ruim 900 maal
een mees in de nestkast geweest. Dit zijn 30 bezoeken per mees per uur! Er zijn 8
jongen, dus ieder jong heeft meer dan 100 maal voer gekregen.
Op de eerste foto kruipt een jong een stukje uit het nest. Hier is goed te zien dat er
al wat veren zijn, maar de rug is nog erg kaal.
15 mei - 11e dag
De gele veren op de buik beginnen zichtbaar te worden. Het midden van de buik waar de
zwarte buikstreep komt, is nog kaal.
Er is weer een grafiek gemaakt met de tellerstand en temperatuur. Tot 8.30 regende het, er was 's nachts 13 mm
regen gevallen. Om 8.30 uur stond de teller pas op 180, terwijl deze 14 mei op dit
tijdstip al op de dubbele waarde stond. De eindstand
kwam uit op 2287 deze kwam iets hoger uit dan op 14 mei.
16 mei - 12e dag
Geen bijzonderheden.
17 mei - 13e dag
18 mei - 14e dag
Op de 1e foto is de kale rug van een mees te zien, op de 2e foto slaat een meesje de
veren al eens uit
Ondanks het droge weer, is de voerfrequentie lager. Dit kan een aantal redenen hebben
- er zijn door het koudere weer minder rupsen te vinden,
- er zijn deze week al zoveel rupsen gevangen, dat er nu minder te vinden zijn,
- mezen hebben minder honger, omdat ze nu de veren aan het ontwikkelen zijn en minder hard
lijken te groeien.
19 mei - 15e dag
Als een oudermees de nestkast inkomt, springen de mezen al een aantal cm op, om een
lekkere rups te krijgen.
Alle 8 meesjes zijn te zien op de 2e en 3e foto. De zwarte buikstreep is duidelijk te
zien.
20 mei - 16e dag
De dag begon met regen, vanaf 10 uur was het droog.
Het uitspreiden van de vleugels van het meesje in het midden maakt op de moedermees te
weinig indruk, het achterste meesje krijgt de rups.
21 mei - 17e dag
Een zeer goede dag voor de mezen: droog en zonnig weer, de temperatuur was 's middags
20 graden. Er is weer een grafiek van de tellerstand en temperatuur gemaakt. De eindstand van de teller was 2387. De tweede
foto is om 23 uur gemaakt. Moedermees slaapt in het midden voor een deel op de jonge
meesjes; van 7 meesjes zijn de kopjes te zien.
22 mei - 18e dag
Alle 8 meesjes zijn te zien en kwetteren er vrolijk op los. De eindstand van de teller
was 2206. Om dit getal te halen moeten beide mezen samen ongeveer 900 maal in de nestkast
geweest zijn. Dit is per mees 450 maal. Als één mees per bezoek aan de nestkast 30 meter
vliegt, dan vliegt de mees op 1 dag 15 kilometer!
De tweede foto is om 23 uur gemaakt. Moedermees slaapt nu aan de rechterkant in de
nestkast.
De vreemdste actie van vandaag was dat de vrouwtjes mees opeens de nestkast binnenkwam
met een grote pluk mos, dit werd bovenop de jongen gegooid en de mees vertrok weer.
23 mei - 19e dag
Hoewel de nestkast aardig vol zit, hebben de mezen nog redelijk wat bewegingsruimte.
Op de tweede foto trekt moedermees een stukje brood uit de bek van één van de jongen.
Brood is slecht voor jonge mezen, omdat bijna geen water in brood zit. Mezen zullen dood
gaan als ze teveel brood krijgen. Mezen kunnen brood ook niet goed doorslikken. Moedermees
deed 6 pogingen het stukje brood aan het jong te voeren, als 7e poging kreeg een ander
meesje het, die het wel snel doorslikte. Al met al is moedermees meer dan een minuut bezig
geweest een stuk ongezonde kost aan de jongen te geven. Normaliter zijn mezen maar een
seconde of 10 in een nestkast.
Mijn advies is geen brood buiten gooien voor de vogels, zeker niet in het broedseizoen.
Om 18 uur hang er een kleine mees voor het vlieggat, de oudermees gaat de nestkast niet
in, maar geeft direct voer door het vlieggat. Het is niet mogelijk te filmen als de mees
precies voor het vlieggat zit, omdat er dan te weinig licht is voor een duidelijk beeld.
De verlichting zet ik niet aan, om de mezen zo min mogelijk te storen.
24 mei - 20e dag
De mezen zijn zeer bewegelijk en hangen af en toe aan de zijkant. Ook kijken ze vaak
door het vlieggat naar buiten, ze helpen dan flink mee om de teller op te hogen.
Alle 8 mezen leven nog, ze hebben op 23 mei blijkbaar maar een heel klein beetje brood
gekregen.
Op deze foto's springen twee kleine mezen enthousiast op met gespreide vleugels. De
oudermees heeft moeite de eigen vleugels in te klappen.
25 mei - 21e dag
Om half 8 's morgens was het zover: de mezen vlogen uit.
Twee van de jonge mezen dichtbij in beeld.
Voor de broedperiode begon is door belangstellende mezen zoveel gehakt naast het vlieggat,
dat er verf aan de linkerkant verdwenen is.
De uitvliegtijd tussen de eerste en laatste mees was 38 minuten. De eerste vloog om
half 8 uit. Nummer twee t/m zes respectievelijk na 4, 7, 8, 11 en 18 minuten. Nummer zeven
en acht vertrokken 37 en 38 minuten na de eerste mees. Een van de ouders kwam nog
controleren of de nestkast echt leeg was.