Fanatiek koolmezen tellen vanuit de tuin

Joure - De koolmees is een van de meest voorkomende vogels in onze tuinen. Madelèn Essens uit Joure is koolmeeskenner. Zij houdt op haar website de data bij van het uitvliegen van deze jonge vogeltjes.

"Op de foto bij dit artikel verlaat een koolmees in vliegende vaart de nestkast in mijn tuin. De jonge koolmezen zijn geboren op 25 april en zullen half mei uitvliegen", vertelt Madelèn Essens. "In 1992 woonde ik in Utrecht. Ik kreeg een nestkast en binnen een maand zat er een nestje in. Ik volgde de ontwikkelingen van dit nestje koolmezen met veel plezier en zo is mijn passie voor de koolmees ontstaan."

Camera

Madelèn heeft een camera in haar nestkast opgehangen. Via haar website laat ze vogelliefhebbers meegenieten van de beelden. "Maar bedenk ook dat er veel mis kan gaan", benadrukt Madelèn. "Voor een succesvol nest is een goede houten nestkast met een gat van 32 millimeter en een bodem van 11 bij 13,5 cm belangrijk. De afstand van de bodem tot het uitvlieggat moet zo’n 19 centimeter zijn. Dan zijn de jonge vogels veilig voor een kattenpoot. Bovendien moeten ze om uit te kunnen vliegen sterk genoeg zijn om het gat te bereiken. Van elke 100 jonge koolmezen halen er maar dertien het eerste jaar. Dat is niet veel. Gemiddeld wordt een koolmees zo’n 2,5 jaar oud."

Meld het uitvliegmoment

De broedtijd van de koolmees is van maart tot en met juli. Het aantal eieren in een nest varieert tussen zes en elf. Na twaalf dagen broeden worden de jonge koolmeesjes geboren en na 20 dagen zijn ze sterk genoeg om uit te vliegen. "Met de rekenmodule op de website kunnen bezoekers goed bepalen op welke datum de jonge vogeltjes het nest waarschijnlijk verlaten. Al acht jaar kan iedereen dat moment van uitvliegen melden op mijn website www.mezen.madelen.nl. Ik zou het extra leuk vinden wanneer veel mensen in deze regio dit willen doen. In 2018 heb ik 282 meldingen ontvangen uit Nederland en België. Leuk om te vertellen is dat op 21 mei de meeste jonge mezen hun nest verlieten en dat in bijna 60% van de meldingen de mezen ’s morgens voor elf uur uitvlogen. De eerste uitvliegmelding van dit jaar heb ik al op 30 april ontvangen. In het jaar 2013 kwam de eerste melding pas op 22 mei. Het was toen een bijzonder koud voorjaar." Op de website van Madelèn staan nog veel meer leuke wetenswaardigheden over de koolmees.

Gea de Jong-Oud